Çok değil 20 yıl öncesine kadar, bu alan içler acısı bir haldeyken, önce Milli Parkların ardından da kurulan Tarihi Alan Başkanlığının çalışmaları ve yapılan yatırımlarla ihya edildi. En büyük açık hava müzelerinden birisi haline gelen alanda, binlerle ifade edilen ziyaretçi sayısı önce yüzbinlere ardından hızla milyonlara yükseldi. Önümüzdeki yıl, sadece savaş alanlarını gezmek için gelecek ziyaretçi sayısı için 2,5 milyon kişi hedef konuldu. Ancak son dönemde Tarihi Alan Başkanlığının vurdumduymazlığı, bu hedefi çıkmaza soktu.
Yaşı tutanlar hatırlayacaklar, eskiden savaş alanı ziyaretleri hurafelerle anılır, bu anlatımlarla sık sık haberlere konu olur, eleştirilirdi. Tarihi alanı hurafelerden arındırmak, ziyaretçilere, kahraman Mehmetçiğin dünyaya örnek gösterilen vatan savunmasını gerçekçi bir şekilde aktarmak için, dönemin Milli Parklar Müdürlüğünce, çalışma yapılmış, Çanakkale, Gelibolu ve Eceabat’ta yaşayan, isteyen vatandaşlara, ‘Alan kılavuzu’ eğitimi verilerek hem istihdam sağlanması, hem de tek elden, ağızbirliği ile anlatım yapılması sağlanmıştı. Bölgenin gençleri için bir iş alanı, emekliler için ek gelir haline gelen sistem, yıllardır sorunsuzca uygulanıyordu. Son olarak 2021 yılında, dönemin Milletvekillerinin de girişimleriyle Alan Kılavuzluğu Kanunu yürürlüğe girdi. Ancak Tarihi Alan Başkanlığı, hazırlanan bu kanuna sonradan bir madde ilave ettirdi. Maddede, ‘Alan Kılavuzlarının Alan Başkanlığının usul ve esaslarına göre belirleneceği’ ifadeleri yer aldı. Bu maddeye itiraz eden Turist rehberleri, dava açtı. Yerel mahkeme, Danıştay derken son olarak davanın taşındığı Anayasa Mahkemesi, Alan Başkanlığının usul ve esas belirlemesinin uygun olmadığını belirterek bu maddenin yeniden düzenlenmesi için “1 Ağustos 2024” tarihine kadar süre verdi. Yasal düzenlemeyi yapması gereken Tarihi Alan Başkanlığı, konunun muhatabı değilmiş gibi sadece sosyal medya işleriyle ilgilenmeyi sürdürünce, verilen süre doldu, düzenleme yapılmadığı için, 1 Ağustos 2024 tarihinden itibaren 206 alan kılavuzu, tarihi alandan ayrılmak zorunda kaldı.
Alan Başkanlığı, ne mahkeme kararının verildiği Kasım 2023’ten uygulamanın yürürlüğe girdiği 1 Ağustos 2024’e kadar geçen süreçte ne de 1 Ağustos’tan bugüne kadar Alan Kılavuzlarını muhatap alıp hiçbir açıklama yapma gereği bile görmedi. Ne yapacaklarını şaşıran Alan Kılavuzları, bu kez yazılı olarak dilekçeyle Tarihi Alan Başkanlığına başvurarak, alanda anlatım yapıp yapamayacaklarını sordu. Ancak bu süreçte Çanakkale’de festival işleri ve sosyal medya fenomenleriyle meşgul olan Tarihi Alan Başkanlığı, bu yazılı dilekçelere bile HENÜZ dönemedi.
Bu olay, Tur rehberlerini sevindirdi elbette. 206 alan kılavuzunun bile zaman zaman yetersiz kaldığı tarihi alanda Çanakkale’deki az sayıdaki tur rehberi de yetmeyince, diğer illerden rehberler tur getirmeye başladı. Ancak bu rehberler de alanı bilmediği için, tam bir kaos ortamı oluştu.
Gelinen noktada, Tarihi Alan Başkanlığının vurdumduymazlığı sonucu alandan çekilmek zorunda kalan Alan Kılavuzlarının ve sayıca az olan tur rehberlerinin yerine daha önce birkaç kez alana gelmiş, kılavuz eşliğinde bölgeyi gezmiş şoförler yada bir şekilde alanı daha önceden gezmiş olan ziyaretçiler, beraberlerinde bulundukları gruplara anlatım yapmaya başladı. Kulaktan dolma bilgilerle yapılan bu anlatımlar ise gelen ziyaretçiler arasında memnuniyetsizliğe sebep oldu. Bazı turizm acenteleri, Çanakkale turlarını kapattığını duyurdu.
Eşsiz bir tarihe ev sahipliği yapan Tarihi Alanda, başkanlık kulaktan kulağa yayılarak yapılan reklam yerine sosyal medyayı tercih edince, kulaktan kulağa yayılan memnuniyetsizlik işi tersine çevirdi.
Oysa tur rehberleri bile, alan kılavuzlarının yeni bir düzenlemeyle görevlerine devam etmesi gerektiğini savunurken gelinen durumda, Tarihi Alan 20 yıl önceki gibi, hurafe anlatımlara teslim edilmiş oldu.
İlgisizliğiyle Çanakkalelilerin -az da olsa-istihdam alanlarının kapatılmasına neden olan, Çanakkale basınına, Çanakkale firmalarına iş vermeyi reddeden ÇANAKKALE Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı, dilerim bir an önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın turizme verdiği önemi kavrar da, sahnelerden ünlü sanatçıları dinlemeye gelen vatandaşların sayısıyla hava atmak yerine asli işine, Tarihi Alanı canlandırmak, yapısını korumak ve ‘DÜNYAYA ALTIN HARFLERLE ÇANAKKALE GEÇİLMEZ’ yazdıran kahraman ecdadın mücadelesinin gerçekçi olarak vatandaşlara aktarılmasını sağlamayı önemser.